Nieuwsgierigheid in het onderwijs
Nieuwsgierig zijn maak het leren leuker, makkelijker en interessanter. Hoe zet je deze kracht in bij het onderwijs?
In het onderwijs wordt nieuwsgierig zijn steeds vaker beschouwd als één van de belangrijkste vaardigheden. Ook in jouw klas leren leerlingen beter wanneer ze oprecht benieuwd zijn naar wat jij ze kunt vertellen. Nieuwsgierige leerlingen zijn gemotiveerd, stellen veel vragen, zijn leergierig en betrokken in de klas. Ze gaan verder dan het onthouden van informatie en zoeken actief naar mogelijkheden om te ontdekken, te leren en lesstof toe te passen.
Echter, in onderzoeken lezen we dat tijdens de schoolperiode de nieuwsgierigheid van leerlingen al afneemt. Een gedachte als ‘Kan ik deze vraag wel stellen?’ of ‘Als ik dit zeg dan ben ik vast heel dom’ roep je liever niet op. Hoe houden we toch de nieuwsgierige vlam bij leerlingen brandend? Op deze pagina lees je alles over de kracht van nieuwsgierigheid in het onderwijs.
Haal nieuwsgierigheid naar jouw school!
“Als nieuwsgierigheid gevoed wordt door leraren die je meenemen in begrijpelijke taal en je eigen wereld, dan kom je het verst!”
Wat werkt nieuwsgierigheid tegen bij leerlingen in de klas
Iedereen wordt nieuwsgierig geboren. Dat is niet zo gek, want nieuwsgierig zijn is essentieel om te overleven. Iedereen (ja, ook jij en jouw leerlingen!) heeft ongeremde nieuwsgierigheid als kind in zich, maar niet iedereen houdt dit vast naarmate de jaren verstrijken. Invloeden vanuit de omgeving spelen hier een grote rol in.
Ook in het onderwijs zijn er belemmeringen die de nieuwsgierigheid van personeel en leerlingen laten dalen:
- Bang om dom over te komen;
- Het gevoel hebben alles al te weten;
- Angstig om fouten te maken;
- Niet durven om een andere mening te uiten;
- Geen ruimte binnen opdrachten;
Geen paniek! Gelukkig is er nog niks verloren. Nieuwsgierigheid trainen kan bij iedereen. Op elke leeftijd en op elk moment. Maar... waarom is onze mooiste eigenschap eigenlijk zo waardevol?
Nieuw!
Breng nieuwsgierigheid tot leven in je klaslokaal - een online Masterclass voor het basisonderwijs en voortgezet onderwijs.
Waarom nieuwsgierigheid zo belangrijk is in het onderwijs
Naarmate kinderen ouder worden stellen kinderen minder én andere soorten vragen. Op jonge leeftijd komen vaak verwondervragen voorbij als “Waarom is de lucht blauw?”, terwijl op oudere leeftijd vaker “Moeten we dit ook leren op de toets?” wordt gevraagd. Natuurlijk hebben we de eerste soort vragen veel liever! Nieuwsgierige leerlingen gaan namelijk verder dan het onthouden van informatie en zoeken actief naar mogelijkheden om toe te passen en te ontdekken.
Een nieuwsgierige mindset helpt zelfs om informatie te leren waar we niet direct geïnteresseerd in zijn, hoe handig! Hoge nieuwsgierigheid zorgt er zo voor dat leerlingen ook hoger scoren op schoolprestaties als taal en rekenen.
De voordelen van leerlingen die nieuwsgierig zijn:
- Ze gaan op ontdekking uit
- Kunnen zich verplaatsen in meningen van anderen
- Ze zijn veerkrachtig
- In veel verschillende onderwerpen hebben ze interesse
- Stellen veel vragen
- Hebben een grote fantasie
- Staan open om nieuwe dingen leren
Veiligheid in de klas is essentieel voor nieuwsgierigheid
Als je voor de klas staat heb je de sleutel in handen om een nieuwsgierige sfeer te creëren. Een veilige sfeer waar nieuwsgierigheid bloeit, creëer je niet in één dag, maar wel vanaf dag één. Wanneer de leerling een veilig gevoel ervaart, durft hij of zij meer vragen te stellen en buiten de gebaande paden te denken.
Veiligheid wordt vaak in verband gebracht met hechting. Wanneer de leerlingen met elkaar (en jou) een goede band hebben, ontstaat er onderling een sterke vertrouwen. Een vraag durven stellen óf ‘iets anders doen dan de rest’ heeft veel te maken met jezelf kwetsbaar opstellen. Dit is minder eng in een veilige leeromgeving waarin je weet dat nieuwsgierig gedrag wordt geaccepteerd.
Oprechte nieuwsgierigheid tonen is een avontuur. Dit bouw je langzaam samen met je klas in vertrouwen op. Hoe is de band tussen leerlingen in jouw klas?
Nieuwsgierig naar nog meer onderzoek over nieuwsgierigheid? Bekijk de Nieuwsgierig Denken Kennisbank dan eens of als je opzoek bent naar lesmaterialen duik dan eens in de Nieuwsgierig Denken Webshop.
Probeer dit eens! Het is een waardevolle oefening om de leerlingen elkaar eens te laten ‘interviewen’. Laat ze daarna in de klas vertellen wat ze over elkaar te weten zijn gekomen. Zo ontdek je tal van gemeenschappelijke interesses in jouw klas: deze bevorderen een sterkere hechting.
Begin de dag op school nieuwsgierig!
Begin je de dag of les met een passieve start? Of gebruik je deze tijd voor een stukje nieuwsgierigheid? De dag nieuwsgierig beginnen kan wonderen doen voor de rest van de dag. Wanneer de hersenen geprikkeld zijn werkt dit namelijk een tijdje door: ook wanneer wordt overgegaan op andere vakken of onderwerpen.
Een aantal werkvormen die jij kunt toepassen om de dag nieuwsgierig te beginnen:
- Verzamel door het jaar heen nieuwsgierige vragen van leerlingen in een doos. Behandel er elke ochtend ééntje in vijf minuten.
- Zoek een verrassend feitje, een bijzondere foto of snelle breinpuzzel en maak jouw leerlingen nieuwsgierig.
- Geef leerlingen in de ochtend vrije tijd om zelf met een nieuwsgierig onderzoek bezig te gaan over een onderwerp naar keuze.
Nieuwsgierigheid is besmettelijk. Ook die van jou!
Het is belangrijk dat je jouw leerlingen laat zien hoe leuk nieuwsgierig denken en doen is. Neem ze daarom mee in jouw eigen nieuwsgierigheid. Verwonder ze met verhalen die je zelf hebt meegemaakt, gehoord of gelezen hebt. Hieronder vind je een aantal ideeën die je toe kunt passen.
Deel jouw nieuwsgierigheid met jouw leerlingen
Ben jij zelf op dit moment iets nieuws aan het leren? Of ben je super geïnteresseerd in een bepaald onderwerp? Neem jouw leerlingen mee in jouw nieuwsgierigheid! Deel bijvoorbeeld vragen die je hebt, je voortgang of als je iets nieuws bent tegengekomen. Zo zien leerlingen hoe jij jouw nieuwsgierigheid volgt... en kunnen ze ook meedenken!
Vertel een nieuwsgierig avontuur tijdens je les
Waar was jij zelf als kind vroeger nieuwsgierig naar? Hoe ben jij als je nieuwsgierig bent? Bracht jouw nieuwsgierigheid je wel eens in de problemen? Toen je iets nieuws probeerde, hoe vond je dat toen? Denk eens na over wat jij jouw leerlingen kunt meegeven over nieuwsgierighed vanuit jouw eigen ervaring. Ze zullen met volle aandacht luisteren.
Neem een voorwerp mee naar de klas
Heb jij in je huis voorwerpen staan waar een verhaal achter schuilt? Heb je bijvoorbeeld eens een souvenir meegenomen van vakantie? Iets een keer in een kringloop of op straat gevonden? Of gewoon een voorwerp dat er bijzonder uitziet? Neem het mee en laat de kinderen er vragen over stellen. Zo leren leerlingen om dingen te bevragen die ze zien.
Onthoud! Nieuwsgierigheid vind je in het alledaagse. Denk dus niet te moeilijk.
Maak gebruik van nieuwsgierige applicaties tijdens je lessen!
Verplaats je in de belevingswereld van je leerlingen en maak gebruik van de nieuwste technologie! Wist je dat je zelfs planten kunt herkennen met je mobiele telefoon? En dat je het museum naar jouw klas kunt verplaatsen?
Klik hier om een lijst met applicaties te ontvangen die nieuwsgierigheid prikkelen. Je kunt direct aan de slag! Toepasbaar in lessen voor het basisonderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs & hoger onderwijs!
Nieuwsgierig naar de mogelijkheden voor jouw school of klas?
Vraag vrijblijvend informatie aan voor jouw school!
Nieuwsgierig? Doe een aanvraag!
Navigatie
Deel Nieuwsgierig Denken met je collega's en vrienden
Nieuwsgierig Denken
Ontdek de kracht van nieuwsgierigheid en verwondering met Nieuwsgierig Denken! Samen met Jason Fredrick leer hoe je onze mooiste eigenschap in onderwijs en organisaties aanwakkert bij jezelf en anderen voor een leven lang leren en ontwikkelen. Voor alle leeftijden!
Inspiratiesessies, workshops en gastlessen over het nieuwsgierigheid en verwondering voor scholen en bedrijven.
Contactgegevens
